Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir?

Hisse senetleri, şirket ortaklarına sermaye payı karşılığında mülkiyet ve kar payı hakkı veren menkul kıymetlerdir; farklı hisse türleri oy hakkı, imtiyaz, devir serbestliği ve kar payı önceliği gibi özelliklere göre çeşitlenir ve yatırımcılar ile şirket ortaklarının beklenti ve stratejilerine uygun seçim yapmalarını sağlayacak kapsamlı bir sınıflandırma gerektirir.

Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir?

Hisse senedi çeşitleri, temel olarak adi ve imtiyazlı hisseler ile nama ve hamiline yazılı hisseler olarak sınıflandırılır; ayrıca kurucu hisseleri, bedelsiz hisseler ve hazine hisseleri gibi özel türler de bulunmaktadır ve her birinin sahiplerine tanıdığı haklar ve yükümlülükler farklılık gösterir.

Adi Hisse Senetleri

Adi hisse senetleri, ortaklara eşit oy hakkı ve kar payı imkânı tanıyan en yaygın hisse türüdür; sermaye piyasalarında işlem gören şirketlerin halka açık hisselerinin büyük kısmını oluşturur ve herhangi bir imtiyaz veya öncelik hakkı olmadan şirket karından pay alma hakkı sağlar.

Özellikleri

Adi hisse senetleri eşit oy hakkı ve eşit kar payı talep hakkı sunar ve sahiplerinin şirket karar süreçlerine katılmasını mümkün kılar, temettü dağıtımında herhangi bir öncelik hakkı bulunmaz.

İmtiyazlı Hisse Senetleri

İmtiyazlı hisse senetleri, sahiplerine adi hisselere göre çeşitli avantajlar sunan özel bir türdür; genellikle kar payı önceliği, sabit temettü oranı veya oy hakkı sınırlaması gibi imtiyazlar içerir ve bu haklar sermaye yapısında farklı bir risk-getiri profili oluşturur.

İmtiyaz Hakları

İmtiyazlı hisseler genellikle adi hisselere kıyasla temettü dağıtımında öncelik hakkı sunar ve oy hakkı sınırlı olabileceği gibi sabit temettü garantisi de içerebilir.

Nama ve Hamiline Yazılı Hisse Senetleri

Nama ve hamiline yazılı hisse senetleri, hisse sahipliğinin tescil ve devrine ilişkin düzenlemelerle ayrılır; nama yazılı hisselerde sahip bilgisi şirket kayıtlarında yer alırken hamiline yazılı hisseler fiziksel teslim veya ciro ile devredilerek yeni sahibine geçer.

Nama Yazılı Hisseler

Nama yazılı hisselerde şirket kayıtlarına işlenen sahiplik bilgisi, devrin onay ve kayıt işlemleriyle güvence altına alınır ve sermaye piyasası mevzuatı gereği bildirim zorunluluğu bulunur.

Hamiline Yazılı Hisseler

Hamiline yazılı hisseler, deftere kaydı gerektirmeden fiziksel senet teslimiyle devredilir ve hızlı el değiştirme imkânı sunar ancak kayıtsızlık nedeniyle hırsızlık veya kayıp riskleri taşır.

Diğer Özel Hisse Senedi Türleri

Şirketlerin kuruluş ve sermaye artışı süreçlerinde kullanılan kurucu hisseleri, bedelsiz hisseler ve hazine hisseleri, ortakların hak ve sorumluluklarını farklılaştıran özel uygulamalardır; bu tür hisseler genellikle iç tüzük ve genel kurul kararlarına dayanarak çıkarılır.

Kurucu Hisseleri

Kurucu hisseleri, şirket kuruluşunda veya sermaye artırımlarında kurucu ortaklara tanınan ek oy hakkı veya temettü önceliği gibi imtiyazlar içerir.

Bedelsiz Hisseler

Bedelsiz hisseler, şirketin sermaye yedek akçelerinden ortaklara ek hisseler dağıtmasıyla oluşur ve mevcut ortakların pay oranını değiştirmeden sahip oldukları hisse adedini artırır.

Hazine Hisseleri

Hazine hisseleri, şirketin kendi hisselerini yasal sınırlar içinde geri satın alarak portföyünde tuttuğu hisse senetleridir ve genellikle sermaye piyasası müdahaleleri veya hisse fiyat stabilizasyonu amacıyla kullanılır.

Sıkça Sorulan Sorular

Aşağıda hisse senedi çeşitleri ile ilgili en çok merak edilen sorular ve cevapları yer almaktadır.

Adi hisse senedi nedir?

Adi hisse senedi, sahiplerine şirket kararlarına katılma ve eşit kar payı alma hakkı tanıyan temel hisse türüdür.

İmtiyazlı hisse senedi ne demek?

İmtiyazlı hisse senetleri, sahiplerine temettü dağıtımında öncelik veya sabit temettü garantisi gibi özel haklar sunar.

Nama yazılı hisse ile hamiline yazılı hisse arasındaki fark nedir?

Nama yazılı hissede sahiplik şirket kayıtlarında görünürken hamiline yazılı hisse senedinin devri fiziksel teslim veya ciroyla gerçekleşir.

Kurucu hissesi nedir?

Kurucu hisseleri, şirket kuruluşunda kuruculara ek oy hakkı ya da temettü önceliği tanıyan özel bir uygulamadır.

Bedelsiz hisse nasıl verilir?

Bedelsiz hisse dağıtımı, şirketin sermaye yedeklerinden ortaklara ek hisseler vererek mevcut sermayeyi yeniden yapılandırmasıyla yapılır.

Hazine hissesi ne anlama gelir?

Hazine hisseleri, şirketin kendi hisselerini geri satın alarak portföyünde tuttuğu ve genellikle fiyat stabilizasyonu amaçladığı senetlerdir.

İmtiyaz hakları nelerdir?

İmtiyaz hakları temettüde öncelik, sabit temettü garantisi veya ek oy hakkı gibi avantajları kapsar.

Hisse devri nasıl yapılır?

Nama yazılı hissede devrin şirket onayı ve kaydı, hamiline yazılı hissede ise senet teslimi veya ciro yoluyla gerçekleşmesi gerekir.